کردستان زیبا

دریاچه زریبار

تالاب آب شیرین زریبار یا زریوار در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، در استان کردستان و از مکان‌های دیدنی و گردشگری این استان است. آب تالاب شیرین است و از تعدادی چشمهٔ کف‌جوش و بارش تأمین می‌شود. در بیشتر زمستان‌ها سطح دریاچه کاملاً یخ می‌بندد.

ول دریاچه زریبار حدود ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است. وسعت تالاب به دلیل تغییرات حجم آبی در فصول مختلف متغیر و حداکثر عمق آن ۵/۵ متر است.

این تالاب بزرگ‌ترین و زیباترین دریاچهٔ آب شیرین باختر ایران و یکی از منحصربه‌فردترین دریاچه‌های آب شیرین در جهان بشمار می‌رود و کلیه شرایط جامع یک تالاب بین‌المللی را داراست و حتی مواردی از رفتار و عملکرد برخی از موجودات مشاهده می‌گردد که تاکنون مطالعه یا اعلام نشده‌است که نیاز به بررسی بیشتر را می‌طلبد.این دریاچه به باور مردم محلی دریاچه‌ای افسانه‌ای و سرشار از رازها و داستان‌هاست. افسانه‌ای بودن دریاچه را به خودجوش بودن آن نسبت می‌دهند و با آن‌که آب آن از هیچ رودخانه‌ای فراهم نمی‌شود اما سده‌هاست که همچنان آینه‌سار آسمان آبی و ابرهایش است.

این دریاچه ۱۰۲ومین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.

در خصوص نامگذاری این دریاچه، وجه‌تسمیه‌های مختلفی وجود دارد:

• نام اصلی آن «زیراوبار» بوده است که به زبان کردی به معنی آب کف کنار است. چون آب این دریاچه از چشمه‌های در کنار آن تأمین می‌شود، نام زریبار را می‌توان تغییر یافته این نام دانست.
• واژه زریبار یا زریوار متشکل از دو واژه زری به معنی دریاچه (در زبان کردی) و پسوند تشبیهی وار یا بار است که ترکیبش معنی دریاچه یا دریاچه‌وار را متبادر می‌کند.                                                                                                                                                                                                                                                                        روستای تاریخی اورامان                                                                                                                                                 
• 
• اورامان تخت روستایی از توابع بخش اورامان شهرستان سروآباد در استان کردستان است که در 60 کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مریوان و ۱۷۰ کیلومتری سنندج مرکز کردستان واقع شده است.
   این روستای زیبا و شگفت انگیز در ارتفاع ۱۴۵۰ متری از سطح دریاهای آزاد قرار گرفته است و اقلیمی معتدل و کوهستانی دارد. آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان بسیار مطبوع و دلپذیر است و زمستان آن بسیار سرد و طولا‌نی است و در بعضی از سالها بارش برف در این روستا تا اندازه ای است که برای چند روزی دسترسی به آن امکان پذیر نیست.
   
  روستای اورامان از جنوب غربی به ارتفاعات اورامان تخت و از شرق به ارتفاعات کوسالا‌ن محدود می‌شود. اورامان سرزمینی وسیع و کوهستانی است که سراسر جنوب کردستان را دربرگرفته است و روستای اورامان بخشی از این سرزمین وسیع به شمار می‌آید.
   
  اورامان در زبان کردی "هورامان" تلفظ می‌شود که در ترجمه این واژه اینگونه آمده است که "هور" به معنی اهورا و "مان" هم به معنی خانه است و هورامان را به معنی خانه و سرزمین هم معنی کرده اند.
   
  روستا اورامان قدمتی دیرینه در تاریخ دارد و وجود آثار و بقایای آتشکده‌های فراوان در اطراف آن نشانگر این موضوع است که مردم این نواحی پیش از گرویدن به اسلا‌م زرتشتی بوده‌اند. این سرزمین در گذشته قلمرو فرمانروایان و سلا‌طین محلی بوده که با اقتدار بر آن حکمفرمایی می‌کردند به همین دلیل این روستا را اورامان تخت یعنی پایتخت یا مرکز سلطنت نامیده‌اند و به روایتی دیگر اورامان در گذشته های دور شهری پر جمعیت بوده که به عنوان مرکز حکومت اورامی ها در این منطقه استفاده می شده است.
   
  وجود مقبره پیرشالیار در روستای اورامان تخت که هر ساله در دو نوبت خیل عظیمی از مردم سایر مناطق کشور را برای برگزاری مراسم عروسی پیر به این روستا می کشاند از ویژگی های ارزشمند روستای اورامان تخت است که مراسم عروسی پیر در آخرین چهارشنبه منتهی به 15 بهمن ماه برگزار و دیگر مراسم در آخرین چهارشنبه منتهی به 15 اردیبهشت برگزار می شود که مردم محلی آن را "کمسای" می نامند.
   
  برگزاری این دو مراسم که با آئین های خاص و ویژه همراه است از سالیان گذشته تاکنون رواج داشته و هر سال نیز با شکوه خاصی برگزار و مردم بسیاری را از داخل کشور و سایر کشورهای خارجی به این منطقه می کشاند.