کویر ورزنه

ورزنه در شهرستان اصفهان از توابع استان اصفهان در مرکز ایران قرار دارد. تنها شهر ایرانی است که زنان آن به طور سنتی چادر سفید بر سر می‌کنند.

شهر ورزنه در فاصله ۱۰۵ کیلومتری جنوب خاوری شهر اصفهان قرار گرفته و تالاب گاوخونی درفاصله۳۰ کیلومتری آن (نزدیکترین نقطه به تالاب) و این شهر در طول جغرافیایی ۵۲ درجه و۳۹ دقیقه خاوری و عرض ۳۲ درجه و ۲۵ دقیقه شمالی واقع شده و حدود ۱۳۰۰۰ نفر جمعیت و ارتفاع آن از سطح دریا ۱۴۷۵ متر است. شهر ورزنه به علت نزدیکی به کویر دارای آب و هوای گرم و خشک می‌باشد به طوری که ماه‌های مرداد و شهریور از حداکثر خشکی هوا برخوردار و میزان متوسط بارندگی در ورزنه ۸۰ میلیمتر است.

حداکثر سرعت باد در ورزنه ۳۵ متر در ثانیه و جهت وزش باد اغلب، شمال غربی به جنوب شرقی است؛ ولی جریان باد غربی به شرقی هم وجود دارد. میانگین حداکثر درجه حرارت در شهر ورزنه در تیرماه ۴۲ درجه و میانگین حداقل در آذر ماه ۶/۵ درجه و متوسط درجه حرارت ورزنه ۱/۱۴ درجه سانتیگراد است.

شاخص‌های شهر ورزنه: دارای آثار تاریخی متعدد در خود و در پیرامون خود می‌باشد از جمله مسجد جامع ورزنه و آخرین پل بر روی رودخانه زاینده رود و یکی از بزرگترین قلعه‌های خشتی ایران به نام قورتان در نزدیک ان واقع می‌باشد – دارای مردمی به گویش پهلوی ساسانی که همچنان بر بعضی از رسوم گذشتگان پایدار  بوده و خانم‌ها چادر سفید بر سر می‌کنند- وجود جاذبه‌های با ارزشی مثل تالاب بین‌المللی گاوخونی و تپه‌هایی از جنس ماسه و رودخانه زاینده رود و دریاچه نمک آن را در ردیف زیباترین نقاط کویری ایران قرار داده است.

شماری از جاذبه های ورزنه

تالاب بین المللی گاوخونی

این تالاب یکی از ارزشمند ترین اکوسیستم های تالابی کشور است که در تاریخ 23 ژوئن 1975 میلادی در لیست تالابهای بین المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است . در فاصله 130 کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد طول مسیر رودخانه 405 کیلومترمی باشد و از دامنه های شرقی ارتفاعات زاگرس و کوههای مرتفع زرد کوه بختیاری سرچشمه می گیرد و اختلاف ارتفاع تالاب نسبت به سرآب ( زرد کوه بختیاری ) 2747 متر می باشد و وسعت کل حوضه آب خیز زاینده رود 41371 کیلومتر مربع است که 90% آن در استان اصفهان و مابقی در استانهای چهار محال و بختیاری و یزد و فارس قرار گرفته است . محیط پیرامون تالاب با ویژگی های خاص و متفاوت جغرافیایی همراه است .بخش های شمالی و شمال غربی آن مصب قرار گرفته که آخرین حد جریان آب شیرین رودخانه است ، مصب رودخانه انباشته از جلبک های سبز بوده و حرکت آب در این ناحیه کند است . ابتدا ی آن را نیزارها و گزستان انبوه فرا گرفته است در حاشیه جنوبی تالاب نمکزار وسیعی وجود دارد که در اثر تبخیر زیاد آب و باقی ماندن و انباشته شدن کریستالهای نمک بوجود آمده است . نمک این بخش استخراج شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد. در غرب و جنوب غربی منطقه تپه های ماسه ای بادی قرار دارد که خود اکوسیستمی متفاوت با تالاب و مصب آن را بوجود آورده اند .این تپه ها در اثر وزش بادهای کویری شکل گرفته اند و عاری از پوشش گیاهی طبیعی و خاصی هستند که از نظر زیبایی شناسی جایگاه ویژه ای برا ی خود دارند بخش شرقی تالاب را دشتی تپه ماهوری محاط در کوهستانهای بلند و در طول محور اصفهان – نایین احاطه کرده است . کوه سیاه در منتهی الیه شمال غربی این دشت و در کنار مصب تالاب گاوخونی قرار گرفته است.

قلعه قورتان

در 10 کیلومتری ورزنه به طرف اصفهان قلعه ای باشکوه خودنمایی می کند که به دوره دیلمیان بر می گردد یعنی با قدمتی بالغ بر 11 قرن که بعد از ارگ بم بزرگترین قلعه خشتی ایران می باشد چون مساحتی بالغ بر 45000 متر مربع را شامل می شود. هسته اولیه آن نظامی بوده است قلعه ای بزرگ که دیوارهای عریض و برجهای دیدبانی داشته است ؛ قلعه مذکور دو دروازه داشته یکی دروازه شمالی و دیگری دروازه جنوبی ؛ دروازه جنوبی به طرف رودخانه زاینده رود باز می شده است هم اکنون در این قلعه چهار خانوار زندگی می کنند اما فضا های دیگر آن خالی از سکنه بوده و از آن جهت نگهداری احشام و علوفه استفاده می شود در حال حاضر امکان بازدید از قلعه برای همه وجود دارد و زمان خاصی برای بازدید از آن در نظر گرفته نشده است .

کبوترخانه بزرگ شهر ورزنه

این کبوتر خانه در نزدیکی پارک ساحلی ورزنه واقع است دارای ارتفاعی بالغ بر 20 متر می باشد که به علت مرمت می تواند به راحتی مورد بازدید قرار گیرد سالم بودن داخل کبوتر خانه و نمای لانه های کبوتر شبیه به کندوی زنبورها زیبایی وصف نا پذیری بر آن بخشیده است در حال حاضر این کبوتر خانه به بخش خصوصی واگذار شده و از آن جهت نگهداری و فروش اشیاء قدیمی استفاده می کنند جهت بازدید می بایست بلیط تهیه شود.