گردنه حیران
حیران، نام روستایی ییلاقی در شهرستان آستارا واقع دراستان گیلان است.این روستا در فاصله ۳۰ کیلومتری آستارا قرار دارد. حیران از سه روستای حیران سفلی، حیران وسطی و حیران علیا تشکیل شده است. منطقه حیران از توابع شهرستان آستارا در منتهیالیه غرب استان گیلان و همجوار با استان اردبیل با ۲۲۰۰ هکتار مساحت است که از این میزان ۱۲۰۰ هکتار به مستثنیات اشخاص و ۱۰۰۰ هکتار به منابع ملی تعلق دارد.
به دلیل ییلاقی بودن منطقه، ساخت بناهای ویلایی در سالهای اخیر چشمگیر بودهاست. بطوری که در طول فصول گرم سال جمعیت این روستا به بیش از ۲۰۰۰ نفر میرسد اما جمعیت ثابت آن در حدود ۳۰۰ نفر میباشد؛ که به شغل کشاورزی مشغول بوده و در طول سال مخصوصاً بهار و تابستان، رستورانها و مغازههایی را در کنار جاده برای کسب و کار باز میکنند. منطقه حیران از یک سو مشرف به کوههایی است که پوشیده از جنگلهای انبوهاست و از سوی دیگر مشرف به درهای نه چندان عمیق است که از میان آن رود آستارا، آقچای عبور میکند که این رود مرز ایران و کشور آذربایجان را تعیین میکند. این روستا به دلیل زیبایی طبیعی آن، به عنوان یکی از منطقههای نمونه گردشگری در ایران به شمار میرود و با توجه به شرایط آب و هوایی مناسب در سالیان اخیر، مورد توجه گردشگران قرار گرفته و ساخت و ساز بناهای تفریحی و گردشگری در آن افزایش یافتهاست.
این گردنه در بیشتر زمانها در زیر پوششی از مه قرار دارد و از نظر طبیعی درهها و کوهپایههای آن، پوشیده از گلها و گیاهان جنگلی و مرتعی هستند.با این وجود این گردنه چندان مرتفع نیست و ارتفاع بلندترین نقطهٔ آن از سطح آبهای آزاد تنها حدود ۱۵۰۰ متر است؛ در واقع علت اصلی مه تقریباً دائمی گردنهٔ حیران رطوبت دریای خزر است، نه ارتفاع زیاد این گردنه.
اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان امکانات تفریحی و گردشگری را ایجاد کرده و در سال ۱۳۹۰ با راه اندازی تله کابین حیران موجب توسعه و افزایش بیش از بیش صنعت گردشگری در استان گیلان و شهرستان مرزی بندرآستارا شدهاست.
پل معلق مشگین شهر
پل معلق مشگین شهر به عنوان طویل ترین پل معلق خاورمیانه در ارتفاع ۸۰ متری رودخانه خیاوچای و بر روی پارک جنگلی مشگین شهر احداث شده، ۲ متر عرض و ۳۶۵ متر طول دارد. سازه این پل توسط کارشناسان داخلی و مهندسان منطقه اجرا شده و دانش ساخت آن بومی است.
این پل بخشی از مجموعه گردشگری خیاو تا گیردولی بوده و در زمینی به مساحت ۱۳۰ هکتار و با هزینهای بالغ بر ۴۰۰ میلیارد ریال احداث شده است. منطقه نمونه گردشگری خیاو تا گیردولی بزرگترین پروژه گردشگری استان اردبیل است. این مجموعه گردشگری شامل تالارهای پذیرایی، سوئیتهای اقامتی، سایت بالنسواری و ورزشهای هوایی، رستوران گردان و بازارچههای صنایعدستی، شهربازی و دیگر امکانات مختلف تفریحی است.
پل معلق مشگینشهر طویل ترین پل معلق خاورمیانه دانسته میشود.
این پل ۲ متر عرض، ۳۶۵ متر طول و ۸۰ متر از کف دره خیاوچایی ارتفاع دارد. ارتفاع دکل پل ۲۱ متر و عمق فونداسیون کابل ۱۲ متر با کابلهای ۷۰ میلیمتری فولادی است. در ساخت عرشه پل از مواد پلیمری و کامپوزیتی طرح چوب با مقاومت بالا در مقابل رطوبت و حریق و ضربه و فشار به همراه صاعقهگیر و بادسنج و سنسورهای کنترل حرکتی و دمپرهای خنثی کننده رزونانس استفاده شده است. این پل با جابهجایی افقی ۲ متر و دید فرودست پارک جنگلی و فرادست قله سبلان هیجانی به اندازه ترن هوایی به گذرندگان القا میکند. امنیت این پل با استانداردهای جهانی تطبیق یافته است بهطوری که در روزهای تعطیل ۳ هزار نفر از آن عبور میکنند. این پل در مدت ۹ ماه توسط دو مهندس به نامهای محمود گنجعلی بیک و علی گنجعلی بیک احداث شده است.
جنگل فندقلو
جنگل فندقلو در 30 کیلومتری شهرستان اردبیل و 10 کیلومتری جنوب شهر نمین واقع شده است جنگل فندقلو بخاطر داشتن جاذبه های منحصربه فرد جنگلی – مرتعی و گردنه زیبای حیران قابلیتی بسیار ممتاز برای توسعه در صنعت اکوتوریسم دارد.
راههای مختلفی به این جنگل وجود دارد اما راه اصلی رسیدن به آن که آسفالت هم میباشد سه راهی جاده اردبیل به آستارا در نزدیکی شهر نمین است. به این ترتیب که در مسیر راه اردبیل به آستارا و پیش از رسیدن به نمین مسیری سرسبز و زیبا با تابلوی راهنمای جنگل فندقلو مشاده می کنید راه دیگر که برای رسیدن به این جنگل وجود دارد از جاده اردبیل به تهران در گردنه حیران از داخل روستای گیلده می باشد.
عرصه جنگلی فندقلو بخشی از جنگلهای شرق استان اردبیل به شمار می رود که دنباله جنگل های نیمه گرمسیری استان گیلان می باشد. مساحت منطقه فندقلو حدود 16 هزار هکتار است که بیش از چهار هزار هکتار آن تحت پوشش عرصه های جنگلی قرار دارد و بقیه را مراتع تشکیل می دهد.
حداقل ارتفاع منطقه فندقلو از سطح دریاهای آزاد 1500 متر و حداکثر 1850 متر می باشد.
هوای این ناحیه به علت قرار گرفتن در ارتفاعات، دارای تابستانی بسیار خنک و مطبوع و زمستانی سرد و مرطوب است که جزو مناطق سردسیر استان محسوب می گردد. دمای حداکثر مطلق 37 درجه در شهریور و دمای حداقل مطلق آن 37- درجه سانتیگراد در بهمن ماه است. این منطقه دو بهار دارد، یکى از ابتداى فروردین تا پایان خرداد و دیگرى از مهر تا آبان.
جنگل فندقلو استعداد پرورش صد نوع گل از جمله بوماداران و بابونه را دارند. 19 گونه جنگلی متعلق به 8 تیره و 17 جنس شناسایی شده است. در بین انواع شناسایی شده گونههای نادری نظیر فندق، ممرز، راش، بلوط (بلند مازو) و بید مشک وجود دارد و گونههای علفی منطقه چون نسترن، تمشک، خاس، پامچال، بابونه، سرخس، گیلدیگ، بنفشه وحشی، گل گاو زبان و … در زمین های آن به وفور یافت می شود. با توجه به اینکه درخت فندق بیش از سایر گونهها در این جنگل روییده است، این منطقه فندقلو نامیده می شود. در منطقه فندقلو حیواناتی نظیر روباه، گرگ، خرس قهوه ای، سمور و پرندگانی چون قرقاول، کبک، عقاب طلایی، چکاوک و کلاغ ابلق یافت میشود.
در داخل جنگل یک استخر آبگرم به نام مشه سویی وجود دارد که آب آن خاصیت درمانی دارد. همچنین پیست اسکی روی چمن که برای برپایی اردوهای تیم ملی اسکی روی چمن از آن استفاده میشود، از جمله قابلیتهای این منطقه برای جذب توریست در کلیه فصول سال است.
علاوه بر جاذبه های گردشگری برای پذیرایی و اقامت گردشگران داخلی و خارجی، مکان هایی تدارک دیده شده که امکان اقامت به صورت شبانه روزی هم در آن مهیا است، با توجه به نکات مطرح شده میتوان گفت منطقه فندقلو با داشتن انواع درختان میوه، پیست اسکی و گونههای گیاهی و طبی مختلف، آب معدنی، حیات وحش، آب و هوای معتدل و چشم انداز زیبا و…جزو مناطق منحصر به فرد است که پتانسیل بالایی در صنعت اکوتوریسم دارا می باشد.